จากสถานการณ์ต่าง ๆ ในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของเศรษฐกิจ การเมือง การทำงาน หรือแม้กระทั่งสถาบันครอบครัว ล้วนแล้วแต่ก่อให้เกิด “ความเครียด” ซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพจิตที่คนไทยส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นวัยไหน กำลังเผชิญกันครับ ซึ่งในบทความนี้จะพาทุก ๆ ท่านไปสำรวจและทำความเข้าใจเกี่ยวกับสุขภาพจิตที่ดีเป็นอย่างไร? มีปัญหาหรือไม่? ท่านควรปรึกษาแพทย์ตอนไหน? ให้กับทุก ๆ ท่านเพื่อเก็บไว้เป็นความรู้กันครับ
สุขภาพจิตที่ดีเป็นอย่างไร?จากข้อมูลของกรมสุขภาพจิต ระบุไว้ว่า “สภาพจิตที่ดี มีหลากหลายองค์ประกอบ” ซึ่งประกอบไปด้วย
- สภาพจิตใจดี จิตใจที่เป็นสุข รู้ภาวะสุขภาพของตนเอง
- สมรรถภาพของจิตใจดี สามารถสร้างสัมพันธ์กับผู้อื่น หรือจัดการกับปัญหาในชีวิตได้
- คุณภาพของจิตใจดี มีศักยภาพในการพัฒนาตนเอง หรือดำเนินชีวิตอย่างเกิดประโยชน์ต่อตนเองและสังคม
- สภาพแวดล้อมดี เช่น บุคคลใกล้ชิด ครอบครัว การทำงาน รายได้ ศาสนา ความเชื่อที่สามารถสร้างความรู้สึกมั่นคงปลอดภัยในชีวิตได้
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าถึงวลาแล้วที่เราควรปรึกษาแพทย์?
ชีวิตของคนเรานั้นมีทั้งสุขและทุกข์ ไม่ว่าใครๆ ต่างก็ต้องเผชิญกับความสมหวังและผิดหวังกันทั้งนั้น แต่ในบางครั้งปัญหาในชีวิตอาจยากเกินกว่าที่จะรับมือ เกิดความเครียดสะสมติดต่อกันเป็นระยะยาว ประมาณ 1-2 สัปดาห์ขึ้นไป อาจส่งผลให้สุขภาพกายและใจได้ หากเริ่มรู้สึกว่า ปัญหาเหล่านั้นส่งผลต่อภาวะอารมณ์ สุขภาพจิต หรือสุขภาพร่างกาย ก็ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหรือจิตแพทย์ทันที
สร้างสุขภาพจิตที่ดีด้วยตนเองอย่างไรบ้าง?
ก่อนที่จะถึงขั้นที่จะต้องปรึกษาแพทย์นั้น เบื้องต้นเราสามารถดูแลสุขภาพจิตของตนเองได้เพียงทำตามขั้นตอนต่าง ๆ เช่น
1.ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ
2.ทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่ช่วยให้ร่างกายและจิตใจของเราผ่อนคลายจากความเครียด เช่น ออกกำลังกาย ดูหนัง-ฟังเพลง เป็นต้น
3.ฝึกฝนจิตใจให้สามารถรับมือกับความเครียดต่าง ๆ ได้ บริหารเวลาของตน ทำสมาธิและเลือกแก้ไขที่ละลำดับเพื่อลดความเครียดนั้นเอง
การทำส่งเสริมสุขภาพจิตที่ดีมีอะไรบ้าง?
1. การฝึกสู้ปัญหาให้เกิดความเคยชิน ไม่หลบเลี่ยงปัญหา พัฒนาตนเองให้ปรับตัวได้มากขึ้นเมื่อพบปัญหา
2. เปลี่ยนแปลงตนเองให้คุ้นเคยและยอมรับสิ่งที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้
3. สร้างวิธีคิดที่ดีมีทักษะคิดบวกคิดดีเพื่อเบี่ยงเบนความคิดที่ไม่ดีพร้อมกับพยายามมองโลกในแง่ดีเสมอ
4. มีสติเตือนตนเอง รู้จักตนเองพิจารณาตนว่ามีความคิดอารมณ์ความรู้สึกเป็นอย่างไร
5. มีทักษะในการจัดการอารมณ์ตนเองลดความเครียดลดอารมณ์เศร้าได้ด้วย
ดังนั้นแล้วการเรียนรู้และเตรียมตัวฝึกฝนจิตใจให้เผชิญกับชีวิตที่กำลังดำเนินต่อไปจะช่วยให้ท่านรับมือกับปัญหาต่าง ๆ ที่กำลังจะผ่านเข้ามาได้อย่างรวดเร็ว แต่ถึงกระนั้นแล้ว หากไม่สามารถจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้นได้ ไม่ควรปล่อยไว้ ท่านควรเข้ารับการรักษาหรือปรึกษากับแพทย์ถึงจะดีที่สุดครับ